τίνω

τίνω
Α
1. πληρώνω κάτι που χρωστώ, καταβάλλω κάτι που οφείλω, απαλλάσσομαι από τις υποχρεώσεις μου ανταποδίδοντας κάτι («δασμὸν οὐ μικρὸν τίνει», Σοφ.)
2. ανταμείβω κάποιον για κάτι καλό που μού έχει κάνει, ανταποδίδω καλό για καλό («καὶ μὴν ὀφείλων γ' ἄν τίνοιμ' αὐτῷ χάριν», Αισχύλ.)
3. (ιδίως με κακή σημ.) επανορθώνω ζημία που έχω κάνει, υφίσταμαι ποινή για κάτι κακό που διέπραξα, πληρώνω το τίμημα που μού επιβλήθηκε (α. «δίκην τίσουσιν ὄλεθρον αἰώνιον ἀπὸ προσώπου τού Κυρίου», ΚΔ
β. «τίσεις δὲ αὐτῶν τὴν προσήκουσαν τιμωρίαν», Πλάτ.)
4. μέσ. τίνομαι
α) εκδικούμαι, τιμωρώ («ἦ τ' ἐφάμην τίσασθαι Ἀλέξανδρον κακότητος», Ομ. Ιλ.)
β) (με καλή σημ.) ανταποδίδω καλό («τὸν εὐεργέταν ἀγαναῑς ἀμοιβαῑς... τίνεσθαι», Πίνδ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. τίνω (< *τίνF-ω, από όπου το μακρό -ῑ- τής ιων. διαλ., ενώ στην αττ. διάλεκτο το -F- σιγάται χωρίς αντέκταση) ανάγεται στην ΙΕ ρίζα *kwei-/ *kwi- «προσέχω, παρατηρώ, επιτηρώ», απ' όπου η σημ. «τιμωρώ, εκδικούμαι, ανταποδίδω, πληρώνω πρόστιμο». Παράλληλα με τον θεματικό ενεστ. τίνω, -ομαι, μαρτυρείται και αθέματος ενεστ. με έρρινο ένθημα -νυ-, τίνυμαι, ο οποίος αντιστοιχεί ακριβώς με τα αρχ. ινδ. cinuti, cinoti «παρατηρώ» και cayate «τιμωρώ, εκδικούμαι» (πρβλ. αρκαδ. ἀπυ-τειέτω), καθώς και με το αβεστ. cikay- «τιμωρώ». Ο αθέματος ενεστ., εξάλλου, τείνυμαι, με φωνηεντισμό -ει- έχει σχηματιστεί πιθανότατα κατ' επίδραση τού αορ. ἔ-τεισα, ενώ ο παθ. αόρ. ἐτείσθην και οι παρακμ. τέτεικα και τέτεισμαι είναι σχηματισμοί τής Ελληνικής. Στην ετεροιωμένη βαθμίδα τής ρίζας τού τίνω ανάγεται η λ. ποινή βλ. λ. με ευρύτερη σημ. από το συνώνυμο παράγωγο τίσις (πρβλ. αρχ. ινδ. apa-citi- «εκδίκηση»). Απίθανη θεωρείται, τέλος, η σύνδεση τών τίνω / ποινή με τα τίω / τιμή (βλ. και λ. τίω, τιμή), καθώς και με το ρ. τηρῶ*].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • τίνω — pay a price pres subj act 1st sg τίνω pay a price pres ind act 1st sg τί̱νω , τίνω pay a price pres subj act 1st sg τί̱νω , τίνω pay a price pres ind act 1st sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνεσθον — τίνω pay a price pres imperat mp 2nd dual τίνω pay a price pres ind mp 3rd dual τίνω pay a price pres ind mp 2nd dual τί̱νεσθον , τίνω pay a price pres imperat mp 2nd dual τί̱νεσθον , τίνω pay a price pres ind mp 3rd dual τί̱νεσθον , τίνω pay a… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνετε — τίνω pay a price pres imperat act 2nd pl τίνω pay a price pres ind act 2nd pl τί̱νετε , τίνω pay a price pres imperat act 2nd pl τί̱νετε , τίνω pay a price pres ind act 2nd pl τίνω pay a price imperf ind act 2nd pl (homeric ionic) τί̱νετε , τίνω… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνῃ — τίνω pay a price pres subj mp 2nd sg τίνω pay a price pres ind mp 2nd sg τίνω pay a price pres subj act 3rd sg τί̱νῃ , τίνω pay a price pres subj mp 2nd sg τί̱νῃ , τίνω pay a price pres ind mp 2nd sg τί̱νῃ , τίνω pay a price pres subj act 3rd sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τινόντων — τίνω pay a price pres part act masc/neut gen pl τίνω pay a price pres imperat act 3rd pl τῑνόντων , τίνω pay a price pres part act masc/neut gen pl τῑνόντων , τίνω pay a price pres imperat act 3rd pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνει — τίνω pay a price pres ind mp 2nd sg τίνω pay a price pres ind act 3rd sg τί̱νει , τίνω pay a price pres ind mp 2nd sg τί̱νει , τίνω pay a price pres ind act 3rd sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνομεν — τίνω pay a price pres ind act 1st pl τί̱νομεν , τίνω pay a price pres ind act 1st pl τίνω pay a price imperf ind act 1st pl (homeric ionic) τί̱νομεν , τίνω pay a price imperf ind act 1st pl (homeric ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνοντα — τίνω pay a price pres part act neut nom/voc/acc pl τίνω pay a price pres part act masc acc sg τί̱νοντα , τίνω pay a price pres part act neut nom/voc/acc pl τί̱νοντα , τίνω pay a price pres part act masc acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνοντι — τίνω pay a price pres part act masc/neut dat sg τίνω pay a price pres ind act 3rd pl (doric) τί̱νοντι , τίνω pay a price pres part act masc/neut dat sg τί̱νοντι , τίνω pay a price pres ind act 3rd pl (doric) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τίνου — τίνω pay a price pres imperat mp 2nd sg (attic epic doric) τί̱νου , τίνω pay a price pres imperat mp 2nd sg (attic epic doric) τίνω pay a price imperf ind mp 2nd sg (attic epic doric) τί̱νου , τίνω pay a price imperf ind mp 2nd sg (attic epic… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”